Η Γραμματική για Ταξιδιώτες του Άρη Γιαβρή --φιλολόγου εκπαιδευτικού και άριστου χειριστή των ηλεκτρονικών μέσων-- είναι αυτόνομη δημιουργία.
Δεν αποτελεί επανάληψη, συμπλήρωμα ή συμπίλημα άλλων γραμματικών.
Οι καινοτομίες που τη χαρακτηρίζουν δεν αφαιρούν τίποτα από την πυκνότητα, τη σαφήνεια και τη μεθοδικότητα της οργάνωσης του κειμένου.
Αντίθετα, δημιουργούν ένα εργαλείο στερεής γνώσης, και συνειδητής κυριαρχίας πάνω στον λόγο και συγχρόνως λειτουργούν ως πρότυπο λογοτεχνικής γραφής και ύφους.
Η παράθεση εικόνων (είναι και βοήθημα μνημοτεχνικό) και αποσπασμάτων υψηλού στοχασμού συγγραφέων ταξιδεύει τον αναγνώστη από τον γραμματικό κόσμο στον ευρύτερο, όπου χώρος και χρόνος φωτίζονται και οργανώνονται μέσα από τα «Μέρη του Λόγου».
Με την αξιοποίηση της μικρής ελληνικής και κυρίως της πλούσιας ξένης βιβλιογραφίας, η Γραμματική του Άρη Γιαβρή γίνεται πολύτιμο βοήθημα ακόμη και για την κατανόηση του τρόπου οργάνωσης της σκέψης των ετερόγλωσσων.
Ο αναγνώστης αυτού του ιστότοπου θα διαπιστώσει ότι σιγά-σιγά οπλίζεται με περισσότερα μέσα αυτογνωσίας, και θα παρατηρήσει ότι μετασχηματίζεται
η συνείδηση που είχε για τον τρόπο οργάνωσης των εμπειριών των δικών του και των άλλων.
Μέσα από τον γραμματικό χρόνο (ρήματα) και τον χωροχρονικό προσανατολισμό (προθέσεις, επιρρήματα) φωτίζεται ο συσχετισμός των ονομάτων με τα πράγματα· η διάκριση της αλήθειας από την απάτη (προεκλογικός ενεστώτας)· η πραγματικότητα ως κόσμος, αίτιο και αιτιατό.
Για όλα αυτά τα χαρακτηριστικά, τα συνδυασμένα με τρόπο άριστα σκηνοθετημένο, θεωρώ ότι αυτή η Γραμματική πρέπει να γίνει κτήμα από διδάσκοντες και διδασκόμενους κάθε βαθμίδας και απ' όλους εκείνους που καταπιάνονται με τον γραπτό κυρίως λόγο. Εύχομαι να είναι καλοτάξιδο το χρήσιμο αυτό βιβλίο.
Θα κλείσω αυτά τα λίγα λόγια, που είχα την τιμή να γράψω γι’ αυτό το βιβλίο –αν και δεν τα χρειαζόταν, γιατί το ίδιο είναι αυτοσύστατο– με μια πρόταση προς τους αρμόδιους φορείς: Η Γραμματική δεν είναι απλή υπόθεση, όπως γενικώς πιστεύεται.
Πρέπει να υπάρξει ειδικότητα του Γραμματικού, όπως υπάρχει η ειδικότητα του Γλωσσολόγου. Η Γραμματική δεν είναι πάρεργο. Η διδασκαλία, και μάλιστα
η διαχρονική, της ελληνικής Γραμματικής –που έδωσε αριστουργήματα λόγου– έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις: Απαιτεί ειδική γνώση και εκπαίδευση, αποκλειστικά Γραμματικών Φιλολόγων.
Εύστοχα γράφει ο Άρης Γιαβρής ότι η Γραμματική δεν είναι ένα σύνολο "ιερών κανόνων", αλλά μια δέσμη εναλλακτικών λύσεων για την οργάνωση των ιδεών μας και τη συνειδητοποίηση του τρόπου με τον οποίο έχουν οργανωθεί οι ιδέες και οι εμπειρίες μας, ώστε να καταλαβαίνουμε ποια μέσα χρησιμοποιούν όσοι θέλουν να μας πείσουν για την ορθότητα της άποψης τους, επιδιώκοντας να υιοθετήσουμε τη δική τους οπτική γωνία.
Ο Γραμματικός Καθηγητής πρέπει να διαθέτει τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες στοχασμού για να μεταδώσει την ουσία της Γραμματικής, ως θεωρίας και πράξης, και να μην περιορίζεται στους τύπους μόνο.
Μαρία Μαντουβάλου
Καθηγήτρια Νεότερης και Μεσαιωνικής Φιλολογίας
Πανεπιστήμιο Αθηνών
