Περιεχόμενα του Β΄ Μέρους

Η πρόταση: Εμείς και η πραγματικότητα

Από τη λέξη στη φράση

Από τη λέξη στη φράση
Τα είδη των φράσεων και το περιεχόμενό τους
Από πόσες λέξεις αποτελείται μα φράση;
Οι φράσεις που συμβάλλουν στην οργάνωση της πρότασης
Συμπληρώματα και Προσδιορισμοί

Από τη φράση στην πρόταση

Γνωρίσματα της πρότασης
Οργάνωση και Δομή
Οι λειτουργίες των φράσεων: Τα βασικά συστατικά της πρότασης
Δύο προσεγγίσεις των βασικών συστατικών της πρότασης
• Αφορμή για έρευνα: Γλώσσα και μουσική

Το υποκείμενο και η συμφωνία με το ρήμα
Υποκείμενο και αντικείμενο: αρχή και κατάληξη μιας δραστηριότητας
Το αντικείμενο
Έμμεσο και άμεσο αντικείμενο: Πες το με λουλούδια!
Το ποιητικό αίτιο

Το ρήμα: η θαυμαστή πυκνότητα
Το ρήμα: διαφορά φωνής και διάθεσης

Το υποκείμενο και οι διαθέσεις των ρημάτων
          Γιατί είναι λυπημένο ανθρωπάκι;
Τα ρήματα ενεργητικής διάθεσης

Τα ρήματα μέσης διάθεσης
          Μεταβατικά ρήματα σε μέση διάθεση
Τα ρήματα ουδέτερης διάθεσης
Τα ρήματα παθητικής διάθεσης
Τα αποθετικά ρήματα
        60 μεταβατικά αποθετικά ρήματα
        60 αμετάβατα αποθετικά ρήματα

Δραστηριότητες χωρίς υποκείμενο: Απρόσωπα ρήματα
          Καιρικά φαινόμενα
          Ξαφνική και απροσδόκητη μεταβολή
Ευθύνη, ανευθυνότητα και διπλωματία: Τριτοπρόσωπα ρήματα
          Ο κύριος υπουργός
          Το παντελόνι πουλήθηκε!
Ποιος έσπασε το βάζο με τη μαρμελάδα;

Το κατηγορούμενο: Οι σχέσεις της ζωής μας
          Απόδοση ιδιότητας και στο Αντικείμενο
          Ως κατηγορούμενο μπορούν να λειτουργήσουν
          Απόδοση ιδιότητας χωρίς συνδετικό ρήμα

Οι προσδιορισμοί

Τα προαιρετικά συστατικά της πρότασης
Τι χρειάζεται να θυμόμαστε
Τι μπορούμε να προσδιορίσουμε;
          Οι προσδιορισμοί των ονομάτων
          Οι προσδιορισμοί των επιθέτων
          Οι προσδιορισμοί αριθμητικών και ποσοδεικτικών
          Οι προσδιορισμοί των επιρρημάτων
          Οι προσδιορισμοί των προθετικών φράσεων
          Οι προσδιορισμοί των ρημάτων
          Οι προσδιορισμοί των προτάσεων
• Ιδέες για την τάξη

Οι προτάσεις
και η ουράνια μηχανική

Εναλλακτικές λύσεις για την παρουσίαση των γεγονότων
Οι Δευτερεύουσες προτάσεις: Στα σκαλοπάτια της εξουσίας
Οι ρόλοι των Δευτερευουσών (εξαρτημένων) προτάσεων
Έχουν όλους τους βασικούς όρους οι Δευτερεύουσες προτάσεις;
Οι δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις
Οι δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις

Ομοειδείς και ισοδύναμες φράσεις και προτάσεις

Ομοειδείς και ισοδύναμες φράσεις: Βασικοί ορισμοί
Ομοειδείς διαδοχικές φράσεις, αλλά όχι ισοδύναμες
Ομοειδείς και ισοδύναμες προτάσεις

Η σύνδεση φράσεων και προτάσεων

Ασύνδετο σχήμα
Παρατακτική σύνδεση (Παράταξη)
Υποτακτική σύνδεση (Υπόταξη)
Διαδοχική υπόταξη

Η αφήγηση και τα είδη της σύνταξης

Η αφήγηση
Οι ιστορίες της ζωής μας
Η σύνταξη ως σκηνοθεσία
Τα είδη της σύνταξης
Η αφήγηση στη ζωή μας

Οι ρόλοι της ζωής μας

Τα παιδιά και το παραμύθι
Οι κοινωνικοί μας ρόλοι
Ρόλοι και δραστηριότητες
Οι προτάσεις και οι εμπειρίες μας

Οι αρχετυπικοί ρόλοι

Δίνουμε νόημα στην εμπειρία μας: Οι σημασιολογικοί ρόλοι
Προ-γλωσσικές αντιλήψεις
         Ο Δρων ή Δράστης
         Ο Πάσχων
         Ο Βιώνων
         Ο Κινούμενος
         Το Όργανο
         Ο Ουδέτερος
• Ιδέες για την τάξη

Γλώσσα και επικοινωνία

Η γλώσσα ως χώρος αλληλεπιδράσεων
          Ο χώρος της γλώσσας
          Η γλώσσα ως ενέργεια
          Η γλώσσα ως χώρος επικοινωνίας

Επικοινωνία και προτάσεις
          Αποφαντικές προτάσεις
          Ερωτηματικές προτάσεις
          Τα είδη των ερωτήσεων
          Ευθείες ερωτήσεις ολικής και μερικής άγνοιας
          Πλάγιες ερωτήσεις ολικής και μερικής άγνοιας
          Ρητορικές ερωτήσεις
          Πώς αξιοποιούμε τις ρητορικές ερωτήσεις
          Προτάσεις προσταγής και επιθυμίας
Γλώσσα και κόσμος
Ασαφής Λογική: Ανάμεσα στο "ναι" και στο "όχι"

Προτάσεις με άποψη

Βλέπουμε τον κόσμο
          Το σώμα μας ως σημείο αναφοράς
          Εμείς και οι αποστάσεις
Απλά μαθήματα προοπτικής
          Εμείς και τα αντικείμενα
          Οι μετέχοντες και η προοπτική
          Η οπτική γωνία και η διάταξη των μετεχόντων
Ο συμβολικός άξονας της πρότασης
          Η οπτική γωνία στην πρόταση
          Η προοπτική στην πρόταση
          Ο χρόνος στον άξονα της πρότασης

Η αρχή της πρότασης
          Η οργάνωση της εμπειρίας μας
          Ενεργητική διάθεση: η σχέση μας με τον κόσμο
          Η πρωτοτυπική διάταξη των φράσεων στην πρόταση
Υποκειμενικότητα
          Εμείς και ο κόσμος
          Γιατί λοιπόν χρειαζόμαστε τη Γραμματική;

Είναι καιρός να αλλάξετε γνώμη για τις προτάσεις!

Τα είδη των προτάσεων ως προς τη δομή

Η απλή πρόταση
Από την απλή στη σύνθετη πρόταση
Από την απλή στην επαυξημένη πρόταση
Μπορεί μια πρόταση να είναι συγχρόνως σύνθετη και επαυξημένη;
Οι ελλειπτικές προτάσεις
Ελλειπτικές προτάσεις: Η απόλυτη εστίαση
• Αφορμή για έρευνα

Εμείς, οι προτάσεις, και ο κόσμος

Τι γεύση έχει το αχλάδι;
          Η αντίληψη
          Οπτική αντίληψη
          Ο δυναμικός χαρακτήρας της αντίληψης
Κείμενα για την όραση: επιλογή οπτικής γωνίας

Προσοχή: η αναζήτηση μορφής και σημασίας

Μορφή και φόντο
Η εναλλαγή μορφής και φόντου
Το φόντο ως σημείο αναφοράς
Η μορφή και το φόντο στην πρόταση

Η δυναμική των προτάσεων

Η δυναμική των προτάσεων
          Από τις προτάσεις της Γραμματικής στην επικοινωνία
          Οι προτάσεις στα βιβλία της Γραμματικής
          Σαν φωτογραφίες από μια γιορτή
          Η ορατή δυναμική των προτάσεων
• Αφορμή για έρευνα

Βιβλιογραφία

Βιβλιογραφία

Το Γνωστό και το Νέο
          Το απροσδόκητο στη ζωή μας
          No news is good news
          Πώς να προκαλέσετε ανία...
          Και πώς να κεντρίσετε το ενδιαφέρον
          Το Θέμα και το σχόλιο στην πρόταση
          Το Σχόλιο και η Εστία

Το Θέμα
          Το Θέμα είναι πανταχού παρόν!
          Το Θέμα στο κείμενο
          Κείμενο 1
          Κείμενο 2
Το Υποκείμενο και το Θέμα
          Το Θέμα σε ευρύτερα κείμενα
          Δεν ταυτίζεται πάντα το Υποκείμενο με το Θέμα
          Κείμενο 3
          Ο δυναμικός χαρακτήρας του Θέματος
          Κωμωδία με παρεξηγήσεις

Η εστία
          Οι λειτουργίες της εστίας
          Οι μηχανισμοί εστίασης
          Η εστία της πρότασης και η σύνταξη
          Αρχίζουμε την πρόταση από το θέμα ή από την εστία;

Το θέμα και η εστία σε μια περίοδο
          Το θέμα και η εστία στην κύρια και στη δευτερεύουσα πρόταση
          Το φόντο και η μορφή στα κείμενα και στη ζωή μας
• Αφορμή για έρευνα

Η Γραμματική για Ταξιδιώτες

M

Αρης Γιαβρής

Εμπιστοσύνη

Ιστότοποι

M

Copyright © 1995-2025, Αρης Γιαβρής. All rights reserved.