Αρχικές σημειώσεις
1.
Διαβάζουμε ολόκληρο το κείμενο, πριν αρχίσουμε τα πρώτα βήματα για την οργάνωση της περίληψης.
Αυτή η παρατήρηση μπορεί να φαίνεται τετριμμένη.
Πολλοί μαθητές όμως --εξαιτίας και των πολλαπλών υποχρεώσεών τους-- επιλέγουν την ευκολότερη δυνατή λύση: γράφουν το θέμα του κειμένου διαβάζοντας μόνο τον πρόλογό του!
Ή γράφουν την περίληψη "παράγραφο-παράγραφο", χωρίς να έχουν προηγουμένως διαβάσει ολόκληρο το κείμενο!
2.
Στην πρώτη περίοδο της περίληψης διατυπώνουμε το θέμα / πρόβλημα του κειμένου ή τη θέση του συγγραφέα σε μία (1) σύντομη και περιεκτική περίοδο.
Γράφοντας το θέμα αποφεύγουμε (στο μέτρο του δυνατού) τις αναφορικές προτάσεις, επειδή αυξάνουν τον αριθμό των λέξεων.
3.
Προσέχουμε τις λογικές σχέσεις (συνοχή και συνεκτικότητα) που συνδέουν τις παραγράφους, εστιάζοντας στις διαρθρωτικές λέξεις και φράσεις του κειμένου.
Μ’ αυτό τον τρόπο, μπορούμε να συνδέσουμε λογικά τις αντίστοιχες περιληπτικές περιόδους, ώστε να εξασφαλίσουμε τη συνοχή του κειμένου μας.
4.
Τα ρήματα που εκφράζουν τις γλωσσικές πράξεις του συγγραφέα (τονίζει, υπογραμμίζει, προσθέτει κτλ), δεν υποκαθιστούν την ανάγκη λογικής σύνδεσης των ιδεών του κειμένου.
5.
Την παράθεση αυτούσιων φράσεων που αποδίδουν δευτερεύουσες πληροφορίες του κειμένου καλό είναι να την αποφεύγουμε.
6.
Ορισμένες αξιολογικές εκφράσεις που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας μάς βοηθούν να εντοπίσουμε τις ιδέες σε μια παράγραφο:
• προ πάντων
• κυρίως
• το πιο σημαντικό όμως
• το σπουδαιότερο κτλ.
7.
Το ασύνδετο σχήμα σε μια παράγραφο αποτελεί ισχυρή ένδειξη ότι ο συγγραφέας παρουσιάζει μια ιδέα.
8.
Στόχος μας --με την περιληπτική απόδοση του πρωτότυπου κειμένου-- είναι να αποδώσουμε τις ιδέες του κειμένου και τον τρόπο με τον οποίο ο συγγραφέας τις συνδέει λογικά.
9.
Ìéá ðåñßëçøç ðïõ õðåñâáßíåé êáôÜ ðïëý ôï üñéï ôùí ëÝîåùí åßíáé óõíÞèùò ðåñßëçøç óôçí ïðïßá:
• áöéåñþóáìå åëÜ÷éóôï ÷ñüíï, Þ
• áðïäßäïõìå ôéò éäÝåò êÜèå ðáñáãñÜöïõ ÷ùñßò íá Ý÷ïõìå äéáâÜóåé ïëüêëçñï ôï êåßìåíï.
10.
Áí "üëåò ïé ðåñßïäïé öáßíïíôáé óçìáíôéêÝò" óå ìéá ðáñÜãñáöï, êáëü åßíáé íá æçôÞóïõìå áðü ôçí êáèçãÞôñéá Þ ôïí êáèçãçôÞ ìáò íá ìáò âïçèÞóåé íá ôéò éåñáñ÷Þóïõìå.
11.
Ç ðåñßëçøç ðñÝðåé íá áðïäßäåé ìå ôÝôïéï ôñüðï ôéò éäÝåò ôïõ óõããñáöÝá êáé ôéò ó÷Ýóåéò ôïõò, þóôå íá ìç ÷ñåéÜæåôáé ï áíáãíþóôçò íá êáôáöýãåé óôï ðñùôüôõðï êåßìåíï ãéá íá ôéò êáôáíïÞóåé.
